Thu nhập giảng viên An-nam (2) - Dạy thêm được bao nhiêu?

Vẫn chủ đề về thu nhập của giảng viên An-nam, vì các bạn ngẫn ấy có đề cập là tiền dạy thêm (hay mỹ miều là thỉnh giảng) cũng tương đối, góp phần kiếm tỷ bạc/năm của các giảng viên, nên tôi lại phải khai sáng cho các bạn người zời ấy. Toàn chém chuyện trên mây, khổ!

1. Thứ nhất phải rành mạch rằng, chuyện đi dạy thêm của giảng viên đại học khác mấy cô giáo tiểu học luyện bài lẫn mấy thầy phổ thông luyện đại học. Bởi vì nhiều người nói, mấy thầy cô phổ thông dạy thêm nhiều tiền thế thì dạy đại học nhiều phải biêt.

Ở phổ thông và tiểu học, các thầy cô lùa đám học sinh ngẫn đến, ra dăm bài tập, giảng giải một tý rồi thu mỗi đứa mỗi buổi từ vài chục đến hơn trăm nghìn, tính lìu tìu tuần 3 buổi với khoảng 50 học sinh thì cũng được khoảng 30-50 triệu/tháng. Những đấy chỉ là phần thiểu số, dăm cô giáo ở các thành phố lớn, mấy thầy luyện thi có tý tiếng tăm. Còn cơ bản ở nông thôn và miền núi, mời bọn trẻ đi học còn khó, nói gì tiền.

Giảng viên đại học dạy nó khác, để có thể chém được 5 tiết, mất khối công sức. Tất nhiên trừ đám thợ dạy lìu tìu, cầm bài giảng hay chiếu PowerPoint để đọc, khi mất điện thì ngẫn ngơ như bò con lạc mẹ. Còn thợ dạy là như thế nào thì mời đọc loạt bài "Thầy dạy hay thợ dạy" của tôi biên trên Tuần Việt Nam.

2. Quy định của bộ Dục là khối lượng giảng tối đa của giảng viên một tuần không quá 40 tiết. Có nghĩa, nếu tuần nào cũng giảng 40 tiết thì mỗi giảng viên cũng chả dạy quá 1.500 tiết/năm (đã trừ nghỉ hè, nghỉ tết, nghỉ lễ,...).

Nếu một thợ dạy được phân công tối đa như thế, thì khối lượng ngoài chuẩn (280 tiết/năm) còn tầm 1.200 tiết. Và thu nhập tăng thêm ngoài chuẩn này khoảng 72 triệu đồng/năm (tính trung bình 60.000 đồng/tiết ngoài chuẩn, và chưa tính quy đổi). Có nghĩa, thu nhập bằng tiền dạy ngoài chuẩn, tối đa chỉ khoảng 100 triệu/năm (tính cả quy đổi).

3. Tuy nhiên, việc dạy 40 tiết/tuần thường bị xé rào. Chuyện giảng viên dạy ngày hơn chục tiết, cả sáng-chiều-tối là chuyện bình thường. Vì sinh viên ngày một đông. Nhưng chắc chắn một điều, không bao giờ tiền dạy ngoài chuẩn gấp 3 lần con số 100 triệu nói trên. Có nghĩa, dù dạy kiểu gì thì dạy, cũng không vượt quá 300 triệu/năm được.

Bởi lẽ, để có thu nhập do đi dạy thêm là 300 triệu/năm, người dạy phải dạy được 5.000 tiết (đã quy đổi). Cứ cho là thợ dạy không quá bận bịu việc họp hành, trừ nghỉ hè, nghỉ tết, nghỉ lễ, trông thi đại học, họp hành cơ quan định kỳ,… là khoảng 2 tháng thì thời gian dạy là 10 tháng.

Chắc chắn, tính trung bình mỗi ngày thợ dạy không thể dạy quá 10 tiết. Vì chả có trường nào sắp xếp cho dạy liên tục ngày này qua ngày khác. Có thể có ngày dạy tới 15 tiết (3 ca), nhưng cũng có ngày chỉ có vài ba tiết. Thêm nữa, các trường thuê dạy theo môn và theo lớp, chỉ có mấy môn cơ bản như toán, triết, tư tưởng,… là lớp nào cũng phải học, còn dạy chuyên môn thì cực ít lớp. Thường một người đi thỉnh giảng môn chuyên môn cho một trường mỗi kỳ dạy trung bình 5 lớp mà thôi (nghĩa là chỉ dạy được từ 200 - 300 tiết).

Cứ tính trung bình 1 tháng 4 tuần, nghĩa là một thợ dạy nếu được dạy tối đa ngày 10 tiết liên tục thì cũng chỉ đạt 2.400 tiết, có nghĩa chỉ thu nhập trung bình được 144 triệu/năm. 300 triệu trên là để nói ở mức tối đa về giá của một giờ dạy vậy.

4. Một số thợ dạy đi chạy "sô" bên ngoài, chủ yếu là dạy cho các trường đại học dân lập và cao đẳng. Tiền dạy có cao hơn tý, nhưng chả quá 30-40%. Đại loại là trên dưới 100.000 đồng/tiết (tùy thâm niên, học hàm, học vị).

Nhưng để chạy xô thì lại mất thời gian đi lại, thế nên cả thợ dạy nào đều đều ngày hơn 10 tiết như nói ở trên cả. Nếu có cũng chỉ một đợt ngắn, thường từ 2-3 tháng mà thôi. Nên cho dù đơn giá dạy có cao hơn, nhưng tiết dạy lại giảm, và cũng chả vượt quá được số tiền nói ở mục (3).

5. Đấy là nói đi giảng ở bậc đại học, còn giảng khác thì thu nhập vô cùng. Tỷ dụ giảng cho mấy tổ chức quốc tế thì mức họ trả từ 20-50 đô-la/giờ là chuyện bình thường. Nhưng chả có mấy người đủ trình để dạy đâu. Và cũng không phải thường xuyên được mời. Những người này trong mức 1 nhóm 1 của bài trước tôi đã biên, rất ít.

Còn có một "đám" đi dạy cho mấy lớp liên kết sau đại học, tầm khoảng 1 triệu/tiết. Một ngày chém gió kiếm tầm chục triệu. Nhưng đám này tôi cực khinh, bởi lẽ họ góp phần vào việc bán bằng giả, bằng dởm đang nở rộ ở xứ An-nam, làm đảo lộn các giá trị về đạo đức học thuật, về bằng cấp, về tôn sư trọng đạo (nên tôi gọi là đám là vậy). Mặc dù phần nhiều trong họ học hàm học vị cao và khả kính. Chỉ có bọn mua bằng mới nhiều tiền để trả cho đám này mức ấy, chứ còn giáo sư đi thỉnh giảng ở các trường công lập chả bao giờ vượt quá 200.000 đồng/tiết, kể cả dạy nghiên cứu sinh.

6. Có câu chuyện của đồng nghiệp trong trường, cách đây cũng đã 5-7 năm, hồi còn dạy theo niên chế.

Có một môn khó (theo nhiều nghĩa), sinh viên học lại cực đông, và thời đó học lại chỉ dạy vào thời điểm hè. Một đồng nghiệp dạy học lại rất nhiều lớp, phần vì sinh viên đông, phần vì giảng viên ngoài Bắc không vào đủ. Thế nên hơn 2 tháng hè dạy cả ngày lẫn đêm, ngày nào cũng từ 10-14 tiết (sáng 5 tiết, chiều 5 tiết, tối 4 tiết).

Tiền dạy học lại hơn hai tháng đó đâu được mấy chục triệu, đồng nghiệp khác xuýt xoa, ông này dạy được nhiều tiền thật.

Gần hết đợt dạy, thấy đau bụng không chịu được, đi khám. Thì ra bị xuất huyết dạ dày. Nghe đâu nằm viện điều trị hơn tháng. Tiền dạy chả biết có đủ tiền thuốc không? Chắc giờ nghe đến chuyện ngày dạy 3 ca thì ớn lên tận óc.

Kể thế để thấy, chả ai dạy được từ ngày này qua ngày khác, ngày nào cũng đằng đẳng hơn chục tiết được. Nên ở trên có nói, thu nhập dạy thêm có thể được đến 300 triệu/năm, nhưng là tính ngày nào cũng dạy. Dạy thế, chả là thần thánh cũng yêu tinh quái vật, vì ngày nào cũng giảng 3 ca thì chắc chả còn thời gian tắm táp ngủ nghỉ ăn ỉa nữa.

Tôi thuộc loại chém gió ổn, bi-bô đôi tiếng không thèm liếm mép. Hành trang đi giảng có mỗi viên phấn, ngoài chuyên môn còn có thể chém từ chuyện Lạc Long Quân ly dị vợ đến chuyện bến Nhà Rồng. Cũng chả phải dạy nhiều, năm nào cũng hơn chuẩn có tý. Vậy mà hôm nào dồn dạy 10 tiết thì về đến nhà cũng oải hết cả người, nhìn thấy cơm như chó nhìn thấy thóc. Đám thợ dạy vừa toét mắt đọc bài giảng, nừa dè chừng sinh viên hỏi câu khó thì có mà dạy bằng mắt.

7. Kể thế, để thấy, tiền dạy thêm hàng năm của giảng viên các trường đại học, cả trong lẫn ngoài, không đáng bao nhiêu cả. Nhiều lắm cũng chỉ trung bình hơn chục triệu/tháng mà thôi. Cộng thêm lương và phụ cấp các kiểu khoảng chục triệu nữa thì cũng mới chỉ khoảng 20 triệu/tháng. Có nghĩa thu nhập 1 năm chỉ tầm 250 triệu.

Với thu nhập này, nếu mà nuôi vợ và 2 đứa con thì không bóp mồm bóp miệng có khi còn thiếu ăn chứ đừng nói đến mua nhà mua xe. Chả góp phần hình thành 1 tỷ đồng/năm được đâu đám ngẫn ạ.

© 2014 Baron Trịnh
Nguồn hình ảnh: Sưu tầm trên internet.

Bài cũng chủ đề:
- Thu nhập giảng viên An-nam (1) - Thực sự là bao nhiêu?