Monday, June 22, 2020

top-down & bottom-up


trong nghiên cứu khoa học theo hướng tìm ra một đáp số hoặc một mục tiêu, người ta thường tiếp cận để giải quyết một vấn đề theo 2 phương pháp cơ bản là top-down và bottom-up.
top-down thường dựa trên một cái đã có (đáp số hoặc mục tiêu), sau đó chia nhỏ thành các nội dung và cứ thế để đi đến những đối tượng ban đầu để cấu thành đáp số hoặc mục tiêu đó.
bottom-up thì ngược lại, từ các đối tượng ban đầu, người ta tổng hợp và quy nạp chúng để xây dựng các nội dung và hợp thành đáp số hoặc mục tiêu.
tôi chỉ nêu một cách đại khái như thế, ông bà nào muốn hiểu rõ hơn thì chịu khó mà tìm hiểu.

từ thời la-mã cổ đại, khi xây dựng thể chế cộng hòa, người ta đã áp dụng cả 2 phương pháp này để tạo sự cân bằng và cơ chế kiểm soát lẫn nhau, có thể tìm đọc machiavelli để hiểu thêm về cơ chế này.
top-down là việc phân bổ quyền lực từ giới cai trị cho các vị trí lãnh đạo cao nhất ở cấp trung ương hoặc cấp bang. sự phân chia quyền lực này do giới cai trị tự thỏa thuận với nhau.
bottom-up là việc hình thành quyền lực từ bần dân, hay nói một cách văn vẻ là cử tri. cử tri sẽ bầu ra những người đại diện để thực hiện và tuân thủ ý chí của của họ. những người đại diện sẽ bỏ phiếu để thông qua các đạo luật với mục tiêu cân bằng quyền lợi giữa cử tri của họ và giới cai trị theo các khế ước xã hội mà cả hai bên đồng thuận về mặt lý thuyết.
các ông bà muốn hiểu sâu về vấn đề này nên tìm đọc các tác phẩm triết học về nhà nước, về pháp luật và về các khế ước xã hội của các tác giả như plato, aristote, kant, hegel, montesquieu, rousseau, machiavelli, etc.

là nói chuyện thế giới để ngó nghiêng tý chuyện sau lũy tre làng. đông-lào bộ lạc về hình thức vẫn có đủ top-down lẫn bottom-up, cơ mà nó lại chả giống ai nên không thể có cái gọi là “checks and balances” như chủ thuyết của machiavelli.
về cơ bản cơ cấu từ top-down không thay đổi, nó chỉ khác là không có sự cạnh tranh tự do giữa các ứng viên một cách công khai theo nghĩa vận động tự do mà được quy hoạch bởi một tổ chức duy nhất. có nghĩa những tuyệt đại đa số phải đồng thuận theo tổ chức cho dù có sự thỏa thuận phân chia quyền lực.
về phía bottom-up nó lại cũng chả giống ai. mặc dù vẫn có quá trình bầu ra những đại diện cho cử tri, nhưng những người đại diện này lại được quy hoạch và hiệp thương từ thượng tầng của top-down. hơn nữa, những đại diện này lại cũng thuộc về tổ chức từ top-down và không hề có cơ chế để giám sát tạo ra sự công bằng như của machiavelli nói trên.
chính vì cái dở ông dở thằng chả giống ai nên mới sinh ra nhiều chuyện cười ra nước mắt, như kiểu chống tham nhũng là tự ta đánh ta í.

về lý thuyết thì đang mặc áo dài mà làm tình là bình thường, hoặc làm tình xong mặc lại áo dài cũng chả có gì để nói.
cơ mà mặc áo dài để tạo dáng với ghế tình yêu mà đìu hiu chuyện làm tình thì quả là rất mất nết.
hehe có phỏng?



© 2019 baron-trịnh
Nguồn hình ảnh: Sưu tầm trên internet.

Saturday, June 20, 2020

Ngắn... ngắn #26


#1
người ta thường nói "thêm bạn bớt thù". thế nên một người tốt sẽ có nhiều bạn bè và có ít có kẻ thù.
ngược lại, những người nhìn đâu cũng thấy thế lực thù địch thì nên xem lại cách ăn ở.

#2
một người đàng hoàng và làm những việc tốt thì người ta không cần nói về bản thân cũng như những việc họ làm, vì điều đó là thừa.
ngược lại, những kẻ không đàng hoàng và làm những việc khuất tất thì luôn tự ca ngợi bản thân và tô vẽ việc làm của chúng. những việc làm dối trá lại được xảo ngôn và ngụy biện theo hướng tốt đẹp.
trong một xã hội mông muội và não trạng hướng dương thì những thông tin được lặp đi lặp lại sẽ trở thành một việc hiển nhiên đúng. đó chính là triết lý của câu chuyện tăng-sâm xứ tàu-khựa.


© 2018 baron-trịnh
Nguồn hình ảnh: Sưu tầm trên internet.

Saturday, June 6, 2020

Ngắn... ngắn #25


#1
sự sợ hãi có sẵn trong tiềm thức của con người. nó là cảm xúc tiêu cực xuất hiện từ việc nhận thức các mối đe dọa.

khi sự sợ hãi đã trở thành mãn tính, có nghĩa là người ta thường trực sự sợ hãi và không dám phản kháng đối với một mối đe dọa nào đó thì họ đã hoàn toàn trở thành nô lệ của mối đe dọa đó.

#2
con người sinh ra vốn chưa biết sợ hãi. tác động của ngoại cảnh và phương thức giáo dục sẽ hình thành phản xạ và ý thức sợ hãi.

trong môi trường giáo dục nặng về phương thức đe dọa, áp đặt và o bế thì sẽ tạo ra tâm thức sợ hãi. tâm thức sợ hãi sẽ hình thành nên não trạng nô lệ.


© 2018 baron-trịnh
Nguồn hình ảnh: Sưu tầm trên internet.