Monday, July 11, 2016

Ngoại tình và đạo đức giả! (#2)


Tôi không phê phán cũng chả đồng tình với việc ông cựu thiếu tướng công an tên O (là tên viết tắt do báo chí đưa) ngoại tình và có con ngoài giá thú.

Tôi nói "ngoại tình" là không sai. Vì tại thời điểm có con ngoài giá thú, ông O đang có một gia đình hợp pháp theo pháp luật quy định. Thế nên đứa con này chắc chắn là sản phẩm của ngoại tình.
Tôi nói "ngoại tình và có con ngoài giá thú" cũng không sai. Vì không phải cuộc ngoại tình nào cũng để lại sản phẩm.
Viết phải rạch ròi ra như thế.

Tôi không phê phán hành vi ngoại tình và việc có con ngoài giá thú. Mặc dù những việc này là vi phạm pháp luật.
Bởi lẽ có hàng chục lý do dẫn đến ngoại tình. Tỷ dụ như ngoại tình vì tình yêu, ngoại tình do say nắng, ngoại tình do nhu cầu tình dục, ngoại tình do chán vợ chán chồng, ngoại tình để tiến thân, ngoại tình để trục lợi,... đủ cả.
Cũng có nhiều lý do dẫn đến có con ngoài giá thú. Tỷ dụ như đã lỡ nhưng không muốn bỏ, vợ chồng không có con mà ông chồng muốn kiếm một đứa, hay có con một bề mà lại muốn có bề kia,... cũng đủ cả.
Thế nên đánh giá những vấn đề trên là đúng hay sai thì rất khó. Có thể đúng với người này nhưng chưa chắc đã đúng với người khác, hoặc có thể làm tổn thương người này nhưng lại làm người khác hạnh phúc,...
Nói chung, ở trong chăn thì mới biết chăn có rận. Người ngoài nhìn vào đánh giá là phiến diện và cảm tính.
Tuy nhiên, như tôi đã nói trên, cho dù vì bất cứ lý do gì thì các hành vi này là vi phạm pháp luật. Có thanh minh thanh nga thì chỉ thanh minh trước tòa án và lương tâm mà thôi.
Thế nên tôi không quan tâm đến việc ngoại tình và có con ngoài giá thú. Mà tôi muốn mượn việc này để nói về vấn đề đạo đức.

Lâu nay, xứ sở này có món là "đánh giá tư cách đạo đức". Đặc biệt là trong các cơ quan công quyền và bán công quyền, tiêu chí này mặc định năm nào cũng phải có trong bản tự nhận xét/kiểm điểm cá nhân. Mặc dù tôi chắc chắn rằng, chẳng có ai tự nhận mình là thiếu đạo đức cả.

Đạo đức là một phạm trù rộng, khó có thể định lượng. Muốn đánh giá đạo đức thì phải xét trong một hoàn cảnh, điều kiện cụ thể. Tỷ dụ một kẻ làm những việc xấu xa ngoài xã hội, và bị người ta đánh giá là vô đạo đức. Tuy nhiên ở nhà lại là một người con hiếu thảo với cha mẹ thì góc độ này lại là có đạo đức.
Vì vậy việc đánh đồng tất cả vào một tiêu chí chung là "tư cách đạo đức" là rất bao đồng và không sòng phẳng.

Trong các cơ quan công quyền và bán công quyền, tiêu chí đạo đức luôn được quan tâm đặc biệt trong việc đánh giá một con người, nó đứng trên cả năng lực về chuyên môn lẫn năng lực thực thi công việc.
Bình thường thì chả sao, chứ mà xảy ra đấu đá nhau thì tiêu chí đạo đức được sử dụng tối đa để triệt hạ đối thủ. Kiểu như bị chụp trộm được tấm ảnh bóp vú tiếp viên trong quán Karaoke thì sẽ bị quy là có lối sống sa đọa trụy lạc, vi phạm đạo đức cán bộ công chức, vi phạm đạo đức gia đình,…

Trong các cuộc đấu tố như thế này, những người ở cấp cao hơn sẽ là những người xem xét đánh giá đạo đức của những người bị tố cáo.
Như tôi đã từng biên bài “Rao giảng đạo đức”. Phần lớn lãnh đạo từ to đến nhỏ ở xứ này luôn có thói quen “dạy” đạo đức người khác. Nhẹ thì lấy đạo đức của tiền nhân ra để dạy, nặng thì lấy chính đạo đức của bản thân ra để dạy.
Nó chung khi đã đứng trên đầu người khác thì việc “dạy” cũng chả có gì phải nói. Nhưng dạy kinh nghiệm, chuyên môn, kỹ năng thì chả ai nói, còn dạy đạo đức thì nghe không ổn.
Bởi lẽ như tôi nói trên, đạo đức chả ai giống ai, nó phải phù hợp với hoàn cảnh, tình huống cụ thể. Với lại nếu “lãnh đạo” mà thực sự là người có đạo đức thì “dạy” cũng chả sao. Chỉ sợ là mồm nói một đằng nhưng lại làm một nẻo mới khổ.

Kiểu như hồi thiên đường bao cấp, cần-lao hay kể chuyện tiếu lâm về việc “tổ chức” can thiệp cực sâu vào quan hệ luyến ái của cá nhân. Đến mức nó trở thành lố bịch, thô bỉ và hạ đẳng. Một trong những tội rất hay bị quy chụp hồi đó là tội “yêu nhau không xin phép tổ chức” và tội do bị tố cáo “hủ hóa”.
Tỷ dụ như có câu chuyện, một ông sếp đã xấu lại bẩn, có vợ con đàng hoàng nhưng lại thích một cô nhân viên trẻ nên tìm mọi cách tán tỉnh, sàm sỡ rồi hứa nếu ngủ với anh thì sẽ được cái lọ cái chai. Mặc dù cô gái ý nhị từ chối, nhưng vẫn trơ trẽn thi thoảng sờ mông chạm ngực trộm và bị cô gái chửi cho không còn lỗ nẻ mà chui. Đến khi nghe tin cô này có người yêu liền tổ chức cuộc họp đấu tố là cô ta quan hệ luyến ái ngoài luồng mà không "báo cáo tổ chức" nên phải kỷ luật làm gương. Và chính ông sếp già dê này ngồi ghế chủ tọa buổi kỷ luật đã thuyết giảng một bài dài về đạo đức. Đến mức cô gái trẻ không chịu được mới hỏi hành vi ông sờ mông tôi, gạ tôi ngủ với ông,... có "đạo đức" không? Và dĩ nhiên, ông này sẽ vu cho cô này tội vu khống nói xấu lãnh đạo.
Hay có chuyện một chị góa chồng mà có chửa chỉ vì muốn có đứa con cho đỡ cô quạnh. Cả cơ quan đưa ra đấu tố một cách gay gắt và nghiêm trọng. Đến mức chị này phải kêu lên rằng: Tôi hỏi tổ chức, cái “phụ khoa” đó là của tôi hay là của tổ chức? Nó nằm trong cơ thể tôi sao tổ chức lại quản lý?

Ngay tại thời điểm này, ai làm gì, sống ra sao người ta biết hết. Những chuyện tham ô tham nhũng, cửa quyền, trai gái, nhậu nhẹt, chơi bời,… không làm thì không ai biết, chứ đã làm kiểu gì cũng lộ ra mà thôi.
Nhưng trong một xã hội giả dối và phần lớn tâm thức nô tài thì người ta thường giấu giếm hộ nhau, đôi khi còn tặc lưỡi rằng lòng vả cũng như lòng sung. Thế nên trong các bản tự nhận xét, trong các cuộc họp bình bầu, ai cũng là người đạo đức sáng ngời cả.

Thậm chí có đám ngồi trà dư tửu hậu nói xấu đảng nhà nước, chửi lãnh đạo nhem nhẻm, nhưng ở cơ quan lại tỏ ra ngoan ngoãn và tôn kính, thấy cái sai, cái xấu đã không mở miệng phản đối lại a dua a tòng. Đến mức soi mói người khác viết mấy dòng biên trên Facebook khác quan điểm để tố cáo, để quy chụp khiến con nhà người ta bị kỷ luật.

Thế nên tôi thiết nghĩ, muốn để đất nước, để xã hội phát triển hãy bỏ mấy tiêu chí đánh giá kiểu nhận thức hay tư cách đạo đức đi, vì nó giả dối và ác lắm. Người có tài, có tâm mà muốn yên thân, muốn phấn đấu thì phải nhắm mắt làm ngơ trước cái sai, cái xấu, cái dối trá, cái đạo đức giả. Kẻ xấu xa, cơ hội, dối nát thì bấu víu vào đó để tiến thân và hãm hại người tốt. Những sự việc này chẳng phải có một có hai, mà đầy ngoài xã hội, báo chí cũng nói suốt ngày, thậm chí đưa lên cả trên nghị trường bàn luận.

Cháy nhà mới ra mặt đạo đức giả. Còn không mọi thứ vẫn tốt đẹp như chưa từng có chuyện gì xảy ra. Nhưng tiền nhân đã nói, lửa không bọc được giấy. Dù lý lịch có tô vẽ đẹp đẽ, dù mọi việc lúc nào cũng đúng quy trình, nhưng miệng lưỡi thế gian thì chả có gì giấu được.

Đã đến lúc các ông bà cần bỏ cái thói rao giảng đạo đức đi, cần vứt bỏ, bài trừ những thói đạo đức giả, những dối trá kể cả trong công việc lẫn trên tờ khai lý lịch hay tự kiểm điểm đi nếu thực sự có tâm, thực sự mong muốn xứ sở này phát triển.

Tôi thật!

© 2016 Baron Trịnh
Nguồn hình ảnh: Sưu tầm trên internet.

Cùng chủ đề:
- Ngoại tình và đạo đức giả! (#1)
- Rao giảng đạo đức
- Cấm giảng viên yêu sinh viên và câu chuyện ngoại tình

2 comments:

  1. Viết rất chuẩn bác chủ. Viết ngắn lại tí nữa thì càng hay hơn. Giờ ít ai đọc dài :D.

    ReplyDelete

Đề nghị nhận xét bằng tiếng Việt có dấu. Cảm ơn!