Con cháu các cụ cả

Về vụ con cháu các cụ cả đương hót hòn họt mấy ngày nay trên báo chí và mạng xã hội thì tôi không bàn. Bởi lẽ trong một xã hội mà tư tưởng phong kiến hệ còn bao phủ mọi ngóc ngách thì điều này là tất yếu. Chả thằng này lên thì đứa khác cũng lên, vẫn là con cháu các cụ cả.

Về đặc tính này trong xã hội, tôi đã biên bài “Quan chức và văn hóa làng xã”, cũng vừa bốt lại hơn tuần.

Vấn đề tôi muốn nói ở đây là khi đã trở thành chính khách thì chớ nghe lời đàn bà ở chốn phòng the. Không phải đàn bà không giỏi giang, không đảm lược, mà là đàn bà có 2 yếu điểm: Tham và nghĩ ngắn. Khi đã tham thì không thể nghĩ được chuyện thiệt hơn lâu dài. Ngày xưa đến vua nghe lời đàn bà còn mất nước, huống hồ trong xã hội quần ngư tranh thực nay, nghe đàn bà chỉ mang họa mà thôi.

Tiền thì không ai chê, càng nhiều lại càng tham tợn, dù chả hiểu kiếm nhiều đến thế để làm gì. Thế nên việc cho quý tử ngồi ở chỗ đẻ ra tiền là hạ sách. Nếu giỏi giang thật sự thì không sao, còn kém cỏi dựa hơi thì hỏng hẳn. Đáng ra người nghĩ dài thì nên cho đi đường hành chính nếu có năng lực, còn không thì cho đi đường phong trào. Tất cả con đường đều dẫn về thành Rome, có phỏng? Mà xã hội đang đầy ra đấy, toàn tấm gương sáng mà chả chịu học hỏi nên hỏng là phải. Với lại thiếu gì tiền nữa mà phải bắt đám con trẻ đi kiếm.

Nhớ cách đây mấy năm, ngồi trà dư tửu hậu với mấy cao nhân biết lắm chuyện, có hóng được như này: Thấy mệnh phụ phu nhơn cứ lượn ra lượn vào thượng phủ, quản gia khi đó thấy ngại nên góp ý: “Đây là công đường, chị cứ ra vào như thế này khó coi lắm, mang tiếng cho anh”. Nghe đâu dăm bữa nửa tháng, quản gia này mất chức. Quản gia mới, dĩ nhiên tinh tế mọi nhẽ với mệnh phụ.

Là nói để các ông bà hình dung ra, cũng không nên bàn tán thêm làm gì vì cũng chả giải quyết được gì cả. Ếch nào mà chả là thịt, vẫn là con cháu các cụ cả, phỏng ạ. Còn muốn hỏi tại sao lại như thế, thì nên ngẫm câu của các cụ xưa, như này: “Tiên trách kỷ, hậu trách nhân”. Như câu nói nổi tiếng của triết gia Plato, rằng: "One of the penalties for refusing to participate in politics is that you end up being governed by your inferiors".

Cơ khổ!

© 2016 Baron Trịnh
Nguồn hình ảnh: Sưu tầm trên internet.

Đọc thêm:
- Quan chức và văn hóa làng xã