Người Việt: Rượu bia là đầu câu chuyện?

Thấy nghị trường đang cãi nhau như mổ bò về liên quan đến rượu bia. Lại nhớ bài viết cũ cách đây mấy năm khi dự thảo Luật này vừa được xây dựng. Nản với cả Luật.
-----------------

Tuần Việt Nam: Trước đây người Việt thường có câu “Miếng trầu là đầu câu chuyện”. Giờ, vị trí miếng trầu được thay bằng bia rượu.

Rượu bia là… đầu câu chuyện

Từ khi đổi mới, cuộc sống ngày một khấm khá hơn, và văn hóa rượu bia của người Việt cũng chuyển biến, nhưng theo hướng… tiêu cực.

Người Việt uống rượu bia bất cứ ở đâu, bất cứ lúc nào. Từ nhà hàng sang trọng đến quán cơm bình dân. Trước đây người Việt thường có câu “Miếng trầu là đầu câu chuyện”. Giờ, vị trí miếng trầu được thay bằng bia rượu. Quan niệm “Nam vô tửu như kỳ vô phong” như được chắp thêm cánh, góp phần vào thú vui uống rượu bia của đàn ông VN.

Không biết từ đâu, văn hóa “dzô…dzô” khi uống rượu bia lại được sử dụng nhiều đến như thế. Đi ngang các quán nhậu, chúng ta lúc nào cũng được nghe miễn phí những tràng đồng thanh: "Một…hai…ba…dzô”. Những câu quen thuộc trên mâm rượu, bàn bia như “cao bằng”, “bắc cạn”, “trăm phần trăm” cùng với những tiếng lóng, tiếng đệm,… tạo nên một bản sắc rất huyên náo và hài hước.

Cũng không biết từ đâu, xu hướng ký hợp đồng kinh tế trên bàn rượu bia lại thịnh hành đến như vậy. Người ta giới thiệu làm quen nhau là phải trên bàn rượu, người ta đàm phán các điều khoản hợp đồng cũng phải trên bàn rượu. Và thậm chí, người ta bàn thảo những việc chia chác phần trăm, bổ nhiệm quy hoạch lãnh đạo… cũng trên bàn rượu.

Read More

Bị hành hung, bác sĩ gánh hết trách nhiệm?

Tuần Việt Nam: Trong vấn nạn hành hung bác sĩ, bất an ở các BV, các bác sĩ là nạn nhân của chính họ và những yếu kém có hệ thống của ngành y.

Nhiều ý kiến đã mổ xẻ câu chuyện bạo hành bệnh viện, với việc quy trách nhiệm cho cả hai phía (áp lực xã hội và y đức bác sĩ). Nhưng, liệu quản lý Nhà nước của ngành y có vô can?

Yếu kém và thiếu đồng bộ

Ngoài những BV Trung ương và một số BV lớn tuyến thành phố, hầu hết các BV cấp tỉnh, huyện đều trong trạng thái thiếu hụt trang thiết bị.

Theo thống kê ngân sách quốc gia năm 2012, tổng chi ngân sách của ngành y tế là 5.168.710 triệu đồng, nhưng chi đầu tư xây dựng cơ bản chỉ chiếm khoảng 21,5%. Mức chi đầu tư xây dựng cơ bản và chi cho đầu tư mua sắm trang thiết bị y tế còn rất thấp.

Trong khi đó, hầu hết, các bác sĩ giỏi đều tập trung ở các BV trung ương và các bệnh viện lớn của tỉnh thành, nơi được đầu tư trang thiết bị khám chữa bệnh hiện đại. Còn tại các BV tuyến huyện/thị, chất lượng chuyên môn của các y bác sĩ không cao, phần lớn được đào tạo theo hình thức chuyên tu hoặc tại chức. Và ở những cơ sở y tế này, thiết bị luôn thiếu thốn, cũ kỹ và lạc hậu. Mà ngay cả được đào tạo bài bản, thì một đặc điểm của ngành y, môi trường làm việc thiếu các thiết bị kỹ thuật tiên tiến, và đồng nghiệp giỏi, sẽ hạn chế bước tiến tay nghề.

Read More

Những “quả bom” di động trên đường phố

Tuần Việt Nam: Người ta thường ví rằng, những chiếc xe máy chở gas phóng vèo vèo trên đường phố chính là những “quả bom” di động. Chắc rằng ai cũng hình dung được điều này, kể cả những người chở gas và những người kinh doanh gas. Họ biết, nhưng tại sao vẫn sang chiết trái phép và vận chuyển không an toàn? Còn người dân, sẽ phòng tránh như thế nào đây?

Vụ nổ kinh hoàng sáng 16/6 tại quán bia ở phố Tô Hiệu (Cầu Giấy, Hà Nội) khiến 03 người bị bỏng ở mức nguy kịch. Theo thông tin từ cơ quan chức năng, nguyên nhân ban đầu được cho là có thể do khí gas rò rỉ và phát nổ.

Lâu nay, những rủi ro và sự cố nguy hiểm từ việc kinh doanh và tiêu dùng gas đã và đang được báo động. Hầu như năm nào cũng có sự cố xảy ra, gây thiệt hại nghiêm trọng về người và tài sản.

Từ việc sang chiết gas trái phép

Nhưng mặc cho những cảnh báo của các cơ quan chức năng, mặc cho những hậu quả nhãn tiền về sự cố cháy nổ từ gas, hoạt động kinh doanh, tiêu dùng gas vẫn bị xem nhẹ, và đã dẫn đến những hậu quả nghiêm trọng.

Những hiện tượng đó có nguồn gốc từ hoạt động sang chiết gas trái phép và vận chuyển gas từ các cửa hàng, đại lý. Đây là nguồn tạo ra những mối nguy hiểm và mất an toàn, có thể gây nên các sự cố cháy nổ nghiêm trọng. Báo chí trong nước đã từng đưa tin về một tiết lộ “động trời” của một cựu nhân viên một cửa hàng gas. Theo đó, cả 09 cửa hàng kinh doanh gas trên địa bàn Hà Nội mà anh ta đã từng làm việc đều sang chiết gas trái phép (báo VTC New, ngày 8/11/2011).

Các phương thức sang chiết gas lậu thường thấy ở các cửa hàng kinh doanh gas là sang chiết từ những bình gas có giá trị thấp vào những bình gas có giá trị cao để ăn chênh lệch giá và sang chiết từ những bình gas lớn vào các bình gas mi-ni.

Read More

Làm ăn kiểu vậy, bôi trơn là tất yếu

(tiếp theo bài trước: Vì sao giới nghiên cứu ngày càng "ốm o"?)

Tuần Việt Nam: Với những khó khăn, bất cập và rào cản cơ chế đã nêu trên, cơ hội nào cho các giảng viên làm NCKH?

Để trả lời câu hỏi trên trong khuôn khổ một bài viết ngắn, người viết sẽ nêu ra những nhóm nguyên nhân chính và không đi sâu vào phân tích đầy đủ kèm theo những minh chứng cụ thể.

Cơ chế tài chính rối rắm, phức tạp

Đầu tiên là cơ hội tiếp cận.

Trong vài năm gần đây, cơ hội tiếp cận thông tin và được tham gia đấu thầu công khai các đề tài KH đang ngày một nhiều hơn nhưng con đường để một nghiên cứu viên trẻ giành được đề tài không hề dễ dàng.

Việc chia nhau “thị phần” trong chiếc bánh kinh phí NCKH vẫn xảy ra, một phần là do những người có “quan hệ” tranh đề tài về cho cá nhân và tổ chức của họ. Một phần do các bộ ngành phải phân bổ kinh phí để duy trì các cơ sở nghiên cứu yếu kém. Điều này đã dẫn đến hiện tượng xin cho và “chạy” đề tài nghiên cứu. Vì thế việc đấu thầu công khai nhiều nơi mang tính hình thức và khó có cơ hội cho các giảng viên ĐH.

Cơ hội được tiếp cận thông tin về việc tuyển chọn đề tài KH vẫn còn ít ỏi. Những thông tin được công khai trên các trang thông tin của cơ quan quản lý đề tài KH thường được cập nhật rất muộn. Những giảng viên ĐH là những nhà KH trẻ, những nhà nghiên cứu độc lập... nên hầu như không có cơ hội tiếp cận nếu không có những mối quan hệ theo kiểu “truyền thống”.

Ngay cả Quỹ phát triển Khoa học và Công nghệ Quốc gia được coi là công khai, minh bạch và tất cả các nhà KH đều có thể tiếp cận thì cơ chế và các điều kiện thực hiện đề tài lại quá khắt khe.

Read More

Vì sao giới nghiên cứu ngày càng "ốm o"?

Tuần Việt Nam: Các trường đại học là nơi làm việc của những người có học hàm, học vị nhiều nhất trong cả nước. Và NCKH là một phần tất yếu trong hoạt động chuyên môn của họ. Nhưng như đã nêu ở trên, số lượng giảng viên thực sự tham gia NCKH rất ít.

Diễn đàn về các nhà khoa học Việt Nam đã gợi mở nhiều điều đáng suy ngẫm về nội tình trong giới làm nghiên cứu. Nhằm cung cấp thêm thông tin cho bạn đọc, chúng tôi xin đưa thêm góc tiếp cận mới để hiểu vì sao, nghiên cứu khoa học nước nhà chưa phát huy được hết tiềm năng.

Đổi giờ giảng dạy sang giờ nghiên cứu

Ở Việt Nam, có 03 lĩnh vực cung cấp nhân lực NCKH chủ yếu, bao gồm: (1) Các viện chuyên ngành thuộc 02 Viện hàn lâm khoa học quốc gia và các bộ ngành; (2) Các trường đại học- cao đẳng; (3) Các trung tâm, viện trực thuộc các tỉnh, thành phố.

Xét về số lượng nhân lực tham gia NCKH, các trường đại học phải chiếm tới 2/3 số người tham gia NCKH. Bởi lẽ, giảng viên đại học ngoài công tác giảng dạy phải thực hiện NCKH để phục vụ giảng dạy.

Theo quy định tại Quyết định 64/2008/QĐ-BGDĐT về việc Quy định chế độ làm việc đối với giảng viên. Mỗi giảng viên tối thiểu phải có 500 giờ NCKH (Phó GS: 600 giờ, GS: 700 giờ), quy đổi tương đương khoảng 150 giờ chuẩn giảng dạy.

Khối lượng giờ NCKH được xác định qua các hoạt động khoa học như viết giáo trình, viết sách tham khảo, viết báo, chủ trì và tham gia đề tài các cấp, tham gia các hội thảo KH, hướng dẫn sinh viên trong các hoạt động KH…

Cứ tưởng rằng đây là hoạt động chuyên môn thuần túy, và không khó khăn gì để đạt được. Vì chỉ cần có một bài báo đăng trên tạp chí KH chuyên ngành hoặc hội thảo KH trong nước là đã có khoảng 300 ÷ 700 giờ NCKH (tương đương với khoảng 100 ÷ 200 giờ chuẩn giảng dạy). Thế nhưng điều này ngược lại hoàn toàn.

Read More

Có phải người Việt thích được thương hại?

Tuần Việt Nam: Phải chăng cơ chế xin - cho đã khiến cho chính quyền địa phương lẫn người dân chỉ biết trông chờ vào sự “thương hại”?

Như một sự tình cờ, hàng loạt câu chuyện gây ồn ào nổi lên trong suốt tuần qua lại gắn với những hành vi liên quan đến "xin - cho". Khiến không ít người đặt ra câu hỏi, phải chăng, có một bộ phận người Việt đang ngày càng đánh mất đi tinh thần dấn thân "xắn tay áo hành động" hết sức, hết mình. Thay vào đó là phát sinh tâm lý trông chờ, mong đợi những tác động từ bên ngoài?

Mong chờ?

Thời bao cấp, cơ chế xin- cho bao phủ mọi hoạt động kinh tế - xã hội. Xã xin huyện, huyện xin tỉnh, tỉnh xin Trung ương. Và dĩ nhiên, nơi xin phải quỵ lụy nơi cho để xin được và xin nhiều hơn. Vì thế dân gian mới có bài vè: “Bộ về thì tỉnh giết trâu/ Tỉnh lên bộ hỏi đi đâu chú mày?/ Tỉnh về thì huyện giết cầy/ Huyện lên tỉnh hỏi chú mày đi đâu?...”.

Cũng chính vì tư duy và quan niệm như vậy nên đã hình thành tính ỷ lại trong xã hội. Người ta mong chờ vào sự ban phát từ phía trên, và đẩy trách nhiệm xã hội cho Nhà nước.

Tưởng rằng những việc như thế chỉ có trong thời bao cấp. Thế nhưng nó vẫn còn hiện hữu ở thời điểm này, khi mà đất nước đã đổi mới và ngày một phát triển. Không chỉ những địa phương nghèo, người nghèo mong muốn được hỗ trợ, mà cả địa phương không khó khăn lẫn người giàu cũng thích được sự “thương hại”.

Chẳng hạn trong dịp tết cổ truyền vừa qua, tỉnh Phú Yên đã đề nghị Trung ương cấp gạo cứu đói cho người dân. Mặc dù đây là một tỉnh có tốc độ phát triển kinh tế đạt 10,67% (năm 2013) và sản lượng lương thực đứng đầu khu vực Nam Trung bộ. Nhưng trong số 676 tấn gạo được hỗ trợ, tỉnh này chỉ cấp phát cho người nghèo được 232 tấn(!?).

Read More

Thầy trò đánh nhau: Không thể xử kiểu 'xoa dịu'

Tuần Việt Nam: Không thể chỉ vì xoa dịu dư luận xã hội mà "tát" vào lòng tự tôn nghề nghiệp của các thầy cô giáo và tạo ra những tiền lệ nhiều nguy cơ.

Cái tát của sự bất lực trong học đường

Ngày 24/2 vừa qua, kết quả xử lý vụ việc thầy tát trò, trò đánh trả đã được Sở GD&ĐT tỉnh Bình Định thông tin cho báo chí. Theo đó, mức kỷ luật của thầy giáo Trần Anh Tuấn là bị sa thải. Còn học sinh có hành vi đánh lại thầy giáo bị cảnh cáo.

Theo ông Đào Đức Tuấn - Phó giám đốc Sở GD&ĐT, hình thức xử lý kỷ luật đối với học sinh vi phạm đã được "xem xét có tình, có lý". Để chứng minh, ông Tuấn đưa ra lý giải: "Hơn nữa, các em không phải là người sai trước".

Vậy còn tình lý với thầy?

Rõ ràng, hành động của thầy Trần Anh Tuấn là phi giáo dục, phản sư phạm, không một phương pháp sư phạm nào ủng hộ biện pháp "dạy dỗ" theo kiểu bạo lực như vậy. Và hành vi đó cần phải được xử lý nghiêm khắc để làm trong sạch môi trường giáo dục. Bản thân người viết, cũng là một giáo viên, khi sự việc xảy ra đã nêu quan điểm: "Tốt nhất là không để cho những người thầy như vậy đứng trên bục giảng".

Read More

Thạc sỹ thất nghiệp - vì sao?

Tuần Việt Nam: Tại sao một thạc sỹ văn chương loại giỏi không làm được như vậy mà phải đi làm công nhân thời vụ? Rõ ràng, chỉ có thế là kiến thức thực sự của họ không tương xứng với tấm bằng.

Học cao học để làm gì?

Báo chí đã nói rất nhiều về tình trạng lao động chất lượng cao bị thất nghiệp, hoặc phải nhận những công việc không tương xứng.

Không chỉ vậy mà cả thạc sỹ cũng thất nghiệp. Nhiều bài báo đã nêu lên những trường hợp thạc sỹ thất nghiệp đi bán sim điện thoại, ở nhà nội trợ, hay đi phụ xe để lấy tiền xin việc.

Gần đây nhất, ông Nguyễn Bá Thanh phải có bút phê vào đơn xin việc của một thạc sỹ văn học ở Đà Nẵng (VnExpress, ngày 25/9). Vì sao, thạc sĩ cũng không có việc làm, hẳn có nguyên nhân của nó.

Read More

Thủy điện không thể vô can

Thanh Niên online: Cơn lũ lịch sử xảy ra vào trung tuần tháng 11 đã gây thiệt hại rất lớn đối với người dân miền Trung. Đã có hơn 40 người thiệt mạng, hàng nghìn ngôi nhà bị sập đổ, hàng chục nghìn ha lúa và hoa màu bị hư hại, tổng thiệt hại về vật chất lên đến hàng chục nghìn tỷ đồng.

Nghị trường đã nóng lên với những chất vấn của các Đại biểu quốc hội về vấn đề này. Nhiều đại biểu cho rằng, xả lũ thủy điện là nguyên nhân chính gây nên trận lũ lịch sử này. Ý kiến của nhiều nhà quản lý, nhà khoa học lẫn người dân đồng quan điểm với nguyên nhân trên.

Tuy nhiên, một luồng ý kiến đến từ các nhà quản lý, các nhà khoa học khác lại cho rằng, xả lũ thủy điện không phải là nguyên nhân gây lũ. Gần đây nhất, trả lời phỏng vấn của Tuần Việt Nam ngày 27/11 và ngày 28/11 với tiêu đề “Thủy điện không sinh nước sao gây lụt được?” và “Thủy điện 'con cóc', vỡ cũng không ăn thua”, TS Nguyễn Bách Phúc - Chủ tịch Hội tư vấn khoa học công nghệ và quản lý Tp.HCM (HASCON) cho rằng “thiếu cơ sở khoa học để kết tội thủy điện”.

Cũng đứng trên giác độ khoa học, người viết có một số ý kiến phản biện lại một số quan điểm của ông Phúc, với mong muốn gửi tới bạn đọc một góc nhìn khác về vấn đề này. Nội dung bài viết chỉ tập trung vào vấn đề có hay không việc xả lũ thủy điện góp phần gây lũ lụt và không đề cập đến những nguyên nhân gây lũ lụt khác.

Read More

Chôn hóa chất độc: Sao chưa khởi tố?

Tuần Việt Nam: Cần phải có xét nghiệm với những người nghi ngờ bị ảnh hưởng của độc chất để xác định xem có đúng là họ bị nhiễm độc bởi các loại độc chất mà Nicotex Thanh Thái thải ra môi trường hay không.

Chiều 23/9, UBND tỉnh Thanh Hóa họp báo thông báo về việc chỉ đạo, giải quyết của những vi phạm pháp luật bảo vệ môi trường của Công ty CP Nicotex Thanh Thái.

Sau khi vụ việc Nicotex Thanh Thái chôn các chất độc hại vào môi trường đựa đưa ra công luận, UBND tỉnh Thanh Hóa đã chỉ đạo các cơ quan chức năng thực hiện điều tra, xác định những vi phạm của công ty này.

Ngày 18/9/2013, UBND tỉnh đã ra Quyết định số 3253/QĐ-XPHC xử phạt vi phạm hành chính đối với Nicotex Thanh Thái với 10 hành vi vi phạm (trong đó có 9 hành vi vi phạm pháp luật về bảo vệ môi trường) và tổng mức phạt là 421.150.000 đồng.

Ngày 19/9/2013, UBND tỉnh Thanh Hóa đã có văn bản số 7479/UBND-NN gửi Thủ tướng Chính phủ về việc báo cáo việc vi phạm pháp luật bảo vệ môi trường của công ty cổ phần Nicotex Thanh Thái.

Trong cuộc họp báo, đại diện UBND tỉnh và các cơ quan chức năng đã trả lời những thắc mắc của các cơ quan báo chí. Tuy nhiên, có nhiều vấn đề vẫn chưa thỏa mãn được yêu cầu của công luận.

Read More

Không để xảy ra hành vi người dân 'tự phát'

Tuần Việt Nam: Các cơ quan thực thi pháp luật của tỉnh Thanh Hóa cần làm rõ vấn đề này, để kịp thời chấn chỉnh và răn đe, không để xảy ra những trường hợp "tự phát" tương tự trong tương lai.

Ngày 18/9/2013, UBND tỉnh Thanh Hóa ra Quyết định số 3253/QĐ-XPHC xử phạt vi phạm hành chính đối với Công ty CP Nicotex Thanh Thái với 10 hành vi vi phạm (trong đó có 9 hành vi vi phạm pháp luật về bảo vệ môi trường) và tổng mức phạt là 421.150.000 đồng.

Ngày 19/9/2013, UBND tỉnh Thanh Hóa đã có văn bản số 7479/UBND-NN gửi Thủ tướng Chính phủ về việc báo cáo việc vi phạm pháp luật bảo vệ môi trường của công ty cổ phần Nicotex Thanh Thái. Về cơ bản, những nội dung liên quan đến vụ việc đã được nêu rõ trong văn bản này.

Như bài trước người viết đã nêu lên 10 vi phạm của Nicotex Thanh Thái không được đưa vào trong quyết định xử phạt hành vi vi phạm pháp luật bảo vệ môi trường. Đồng thời chỉ ra 7 vấn đề cần tiếp tục được làm rõ để xác định hành vi và mức độ vi phạm của công ty này. Trong đó, vấn đề liên quan đến chủ nguồn thải chất thải nguy hại đã được làm rõ trong văn bản số 7479/UBND-NN.

Rõ ràng, để cho Nicotex Thanh Thái thực hiện hành vi gây ô nhiễm nghiêm trọng trong một thời gian dài không thể không có trách nhiệm của các cơ quan quản lý nhà nước. Nội dung bài viết sẽ chỉ ra những vấn đề này để độc giả có thể nhìn đầy đủ vụ viêc.

Read More

Vụ chôn hóa chất độc hại: Bỏ sót 10 sai phạm?

Tuần Việt Nam: Có thể thấy vẫn còn rất nhiều vấn đề liên quan đến hành vi vi phạm pháp luật bảo vệ môi trường chưa được các cơ quan có thẩm quyền của tỉnh Thanh Hóa đưa vào trong quyết định xử phạt vi phạm hành chính của Nicotex Thanh Thái.

UBND tỉnh Thanh Hóa vừa ra Quyết định số 3253/QĐ-XPHC ngày 19/8/2013 về việc Xử phạt vi phạm hành chính đối với Công ty CP Nicotex Thanh Thái.

Trong quyết định xử phạt hành chính nêu rõ 10 hành vi vi phạm của công ty (trong đó có 9 hành vi vi phạm pháp luật về bảo vệ môi trường) với tổng mức phạt là 421.150.000 đồng. Đồng thời yêu cầu tạm đình chỉ hoạt động sản xuất kinh doanh của Nicotex Thanh Thái để khắc phục hậu quả do các hành vi vi phạm gây ô nhiễm môi trường đã gây ra.

Read More

Chín sai phạm vụ chôn hóa chất độc cần làm rõ

Tuần Việt Nam: Nếu những vấn đề sai phạm về môi trường nêu trên là đúng, thì công ty cổ phần Nicotex Thanh Thái sẽ bị xử phạt rất nặng theo quy định tại Nghị định 117/2009/NĐ-CP.

Vụ việc công ty cổ phần Nicotex Thanh Thái chôn thuốc trừ sâu đã được khẳng định là vi phạm pháp luật về bảo vệ môi trường (BVMT). Tại văn bản số 117/TB-UB ngày 01/9/2013 thông báo kết luận của ông Nguyễn Đức Quyền - Phó chủ tịch thường trực UBND tỉnh Thanh Hóa khẳng định: “Công ty đã có hành vi vi phạm quy định pháp luật về bảo vệ môi trường, chôn cất chất thải không đúng nơi quy định; vi phạm quy trình kỹ thuật về bảo vệ môi trường”.

Thông báo cũng nêu rõ việc giao cho công an tỉnh chủ trì, phối hợp với các đơn vị chức năng tiến hành điều tra, kết luận rõ vi phạm và có biện pháp xử lý nghiêm theo quy định. Đồng thời, Công an tỉnh Thanh Hóa đã ra quyết định tạm dừng hoạt động của công ty này trong vòng 30 ngày để phục vụ công tác điều tra.

Để độc giả nắm rõ hơn về vụ việc, bài viết sẽ nêu lên những vấn đề cần được các cơ quan chức năng làm rõ trong quá trình điều tra.

Read More

Chôn hóa chất độc: Bao che hay buông lỏng quản lý?

Tuần Việt Nam: Nếu cho rằng công ty này cố tình vi phạm, câu hỏi đặt ra là tại sao một công ty có nguồn chất thải có khả năng gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng lại không bị các cơ quan quản lý môi trường phát hiện và xử lý?

Vụ việc công ty Công ty CP Nicotex Thanh Thái (Nicotex Thanh Thái) đóng trên địa bàn xã Cẩm Vân, huyện Cẩm Thủy, Thanh Hóa chôn “Hàng tấn thuốc trừ sâu vào lòng đất” (Báo Lao động, ngày 30/8/2013) khiến dư luận không khỏi bức xúc với hành vi gây ô nhiễm môi trường của công ty này.

Cũng theo loạt bài cùng chủ đề của Báo Lao động, người dân đã tố cáo hành vi trên với chính quyền các cấp và tự phát tìm bằng chứng chứng minh. Đỉnh điểm của sự việc là người dân vượt tường vào nhà máy tìm bằng chứng, hay chặn xe tải nghi chở thuốc bảo vệ thực vật (BVTV) đi nơi khác phi tang.

Đây là vụ việc liên quan đến sức khỏe con người và chất lượng môi trường sống. Nếu những điều người dân tố cáo là đúng, thì Nicotex Thanh Thái đã vi phạm nghiêm trọng luật Bảo vệ môi trường (BVMT), gây ra những hệ lụy không phải trước mắt mà có tính lâu dài và nguy hiểm.

Bài viết này nêu lên những ảnh hưởng của thuốc BVTV với con người và môi trường. Đồng thời chỉ ra những vi phạm của công ty này trên cơ sở thông tin được công khai trên báo chí.

Read More

Nói không với bằng tại chức có hợp lý?

Tuần Việt Nam: Từ những vấn đề về chương trình đào tạo, thời gian đào tạo, quy mô đào tạo và những tiêu cực như đã nêu trên, liệu có thể tin tưởng vào chất lượng của những tấm bằng tại chức?

Ngày 27/6, Tuần Việt Nam có bài viết: "Từ chối bằng tại chức là đúng?". Bài viết đã chỉ ra chất lượng của tấm bằng tại chức, thực trạng chất lượng cán bộ công chức, và đề xuất quan điểm ủng hộ tỉnh Nam Định và một số tỉnh thành khác "nói không với bằng tại chức".

Bài viết đã nhận được rất nhiều ý kiến phản hồi. Có những ý kiến đồng tình với quan điểm của bài viết. Có những ý kiến chưa đồng tình với tất cả hay một phần quan điểm của bài. Có thể thấy, đây là một vấn đề đang được xã hội nói chung và độc giả của Tuần Việt Nam nói riêng quan tâm sâu sắc.

Sự "biến tướng" và chất lượng của tấm bằng

Có thể nói, trước đây công tác đào tạo tại chức (ĐTTC) diễn ra nghiêm túc, chất lượng tấm bằng tại chức đáp ứng được yêu cầu lao động chất lượng cao của xã hội. Tuy nhiên, khi cơ chế đào tạo ngày càng nới rộng về đối tượng và phương thức, cũng như các cơ sở ĐT được trao quyền chủ động trong tuyển sinh và ĐT thì hình thức này dần dần bị "biến tướng".

- Về chương trình ĐT: Với tư duy tiếp cận là đầu vào của hệ tại chức thấp hơn hệ chính quy, vì thế nhiều trường ĐH đã rút gọn chương trình ĐT. Lượng kiến thức trong môn học được giản lược bớt để phù hợp với thời gian giảng dạy.

Thông thường, các cơ sở ĐTTC thường rút ngắn 1/3 thời lượng dạy và học, vì thế khối lượng kiến thức cũng phải rút ngắn theo. Ví dụ một môn học có khối lượng là bốn đơn vị học trình (hệ niên chế), tương đương với 60 tiết giảng. Sinh viên hệ chính quy sẽ được học đầy đủ 60 tiết, tuy nhiên sinh viên hệ tại chức "được" rút ngắn xuống còn từ 38÷42 tiết (tùy môn học).

Read More

Từ chối bằng tại chức là đúng?

Tuần Việt Nam: Nên tôn trọng quyết định "nói không với bằng tại chức" của tỉnh Nam Định và một số tỉnh thành khác, nếu điều này góp phần nâng cao chất lượng công chức trong các cơ quan công quyền, tránh các tình trạng quan liêu, trì trệ theo kiểu "hành là chính".

Thông báo số 88/TB-UBND ngày 29/5/2013 về việc tuyển dụng công chức của tỉnh Nam Định lại một lần nữa gây xôn xao dư luận khi tỉnh này tiếp tục "nói không với bằng tại chức"[1]. Trước đó, tỉnh NĐ cùng với các tỉnh, thành như Đà Nẵng, Vĩnh Phúc, Hải Dương, Hà Nam, Quảng Nam, Quảng Bình cũng đã "nói không với bằng tại chức" khi tuyển dụng công chức, viên chức.

Những ý kiến phản đối coi đây là sự không công bằng và kỳ thị giữa bằng cấp chính quy và phi chính quy, giữa chính quy hệ công lập và chính quy hệ dân lập. Thậm chí có ý kiến còn cho việc làm đó là "sai quy định"[2], đồng thời đặt ra câu hỏi liệu như vậy "Có phạm luật?"[3].

Để rộng đường dư luận, xin đề cập đến chất lượng thực sự của những tấm bằng tại chức và chất lượng cán bộ công chức. Đồng thời đề xuất quan điểm nên tôn trọng quyết định của nhà tuyển dụng trong việc lựa chọn nguồn lao động.

Read More

Có cần những “thợ dạy” chân chính?

Tuần Việt Nam: Khi người dạy đã cầu thị trong việc cập nhật, nâng cao kiến thức và rèn luyện được những kỹ năng nói trên thì họ xứng đáng là những "thầy dạy". Vì thế, sẽ không có khái niệm "thợ dạy hay" với "thợ dạy dở", thậm chí là "thợ dạy chân chính" trong các trường ĐH.

Cách đây ít lâu, Tuần Việt Nam đăng bài 'Thợ dạy' có thực sự dở? của tác giả Khương Duy[1]. Tác giả cho rằng, vấn đề "thợ dạy" cần được nhìn nhận khách quan và công bằng hơn. Tuy nhiên, người viết cho rằng một số nhận định của tác giả vẫn chưa đúng với thực tế công tác giảng dạy trong các trường đại học ở Việt Nam.

Không phải tự nhiên mà vấn đề "thợ dạy" lại nhận được sự quan tâm sâu sắc của xã hội và tốn không ít giấy mực của các phương tiện truyền thông cũng như những người làm công tác GD. Bài viết này sẽ chỉ ra một số khác biệt giữa "thầy dạy" và "thợ dạy" nhằm làm rõ câu hỏi, có nên để tồn tại các "thợ dạy" trong các trường ĐH.

Giảng viên có được yêu cầu chỉ dạy đủ chuẩn?

Thông tư 36/2010/TT-BGDĐT có hiệu lực từ 29/1/2011 về việc sửa đổi, bổ sung một số điều của quy định chế độ làm việc đối với giảng viên, ban hành kèm theo Quyết định số 64/2008/QĐ-BGDĐT ngày 28/11/2008. Tại điểm b, khoản 4, điều 1 của Thông tư này quy định rõ, khung định mức giờ chuẩn giảng dạy đối với giảng viên là 280 giờ chuẩn/năm. Trường hợp trong cùng một chuyên ngành, giảng viên có mức lương thấp hơn thì có số giờ chuẩn ít hơn và không dưới 260 giờ chuẩn (điểm b, khoản 5, điều 1).

Tuy nhiên, theo quy định tại Quyết định số 64/2008/QĐ-BGDĐT thì thời gian làm việc của giảng viên theo chế độ 40 giờ/tuần, tương đương 1.760 giờ/năm. Trong đó, có 900 giờ giảng dạy, 500 giờ nghiên cứu khoa học và 360 giờ hoạt động chuyên môn và các nhiệm vụ khác.

Như vậy, khung định mức giờ chuẩn để quy định số giờ chuẩn tối thiểu mà giảng viên phải đảm nhận, điều đó không có nghĩa là giảng viên chỉ nhận dạy đủ giờ chuẩn.

Read More

'Loạn'... giáo dục?

Tuần Việt Nam: Cũng trong xu hướng thành lập, nâng cấp các trường ĐH trong thời gian qua, một số lượng lớn các cao đẳng nghề, cao đẳng chuyên nghiệp đã "chạy" lên thành các trường ĐH.

Xem phần 1: Thầy dạy hay 'thợ dạy'

Với lý do đáp ứng nhu cầu đào tạo xã hội và phát triển trường đại học đa ngành, các trường ĐH ồ ạt mở các ngành học mới và các chuyên ngành đi kèm. Khi không đủ giảng viên chuyên ngành (do rào cản của định mức biên chế), các trường ĐH thường bố trí những người có chuyên môn gần đảm nhiệm dạy các ngành mới.

Nộp học phí để lấy bằng

Giáo dục ĐH không thể giống như giáo dục trung học cơ sở, có thể gộp các các môn học gần thành ban, kiểu thầy dạy sử có thể dạy kèm văn trong ban văn- sử. Ấy thế mà rất nhiều nhà quản lý GDĐH có tư duy này. Tất yếu, những người có chuyên môn chuyên ngành này, lại đi soạn bài dạy cho chuyên ngành khác, thì họ chỉ có thể là "thợ dạy".

Đào tạo phi chính quy không thể thiếu trong hoạt động GD ĐH. Thế nhưng ở nước ta, hoạt động đào tạo phi chính quy lại biến tướng thành một hình thức đào tạo theo kiểu "nộp học phí lấy bằng".

Cách đây không lâu, khi còn là Bộ trưởng Bộ GD& ĐT, Phó Thủ tướng Nguyễn Thiện Nhân đã trả lời trước Quốc hội rằng, đào tạo tại chức là "nồi cơm" của các trường ĐH[6].

Để đảm bảo "nồi cơm" luôn đầy, các trường ồ ạt mở đào tạo phi chính quy (tại chức, liên thông,...). Sự biến tướng của hình thức đào tạo này chính là hoạt động liên kết đào tạo tại các địa phương. Các trường ĐH buông lỏng công tác kiểm soát chất lượng. Thời lượng giảng dạy bị rút ngắn, chương trình học được những người đi dạy cắt xén tối đa.

Một môn học ở hệ chính quy có thể phải học trong một học kỳ hoặc một nấc của học kỳ, thì chỉ cần dạy một vài ngày hoặc một tuần ở hệ phi chính quy. Chưa nói đến những thiệt hại của xã hội cũng như những tệ nạn mua bán điểm, tệ nạn phong bì, chất lượng của các tấm bằng..., mà hoạt động này vô hình dung đã tạo ra những người "thợ dạy" chuyên nghiệp, không quan tâm đến chất lượng giảng dạy.

Read More

Thầy dạy hay 'thợ dạy'

Tuần Việt Nam: Nói như PGS Võ Văn Sen: "Bây giờ mà các trường công chỉ cần ngồi lại với nhau không cho giảng viên đi dạy các trường dân lập thì các trường này lập tức khủng hoảng liền".

Tuần Việt Nam vừa có bài viết của TS. Dương Xuân Thành với tựa đề "Giảng viên đại học kiểu... gà đồi!"[1]. Tác giả đã nêu lên thực trạng về chất lượng giảng viên trong các trường ĐH ở Việt Nam. Mong muốn góp thêm tiếng nói nhằm chấn chỉnh, nâng cao chất lượng đào tạo, xin đề cập đến một số nguyên nhân dẫn đến tình trạng suy giảm chất lượng giảng viên.

Hệ lụy của việc mở trường ồ ạt

Theo thống kê của Bộ Giáo dục và đào tạo[2], số lượng các trường ĐH trong và ngoài công lập của nước ta gia tăng theo các năm thể hiện trong bảng sau (không bao gồm 28 trường ĐH/ học viện khối an ninh và quốc phòng:)

Số trường đại học/ học viện	Năm học
	2000-2001	2004-2005	2009-2010	2011-2012	Hiện tại[3]
Công lập	57	71	127	150	176
Ngoài công lập	17	22	46	54	58
Tổng cộng	74	93	173	204	234

Từ năm 2000 đến nay, số lượng các trường ĐH/ học viện tăng thêm 160 trường. Như vậy, trung bình mỗi tháng có một trường ĐH được thành lập, nâng cấp. Có lẽ, không có một quốc gia nào trên thế giới có tỷ lệ thành lập trường ĐH "nhanh và mạnh mẽ" như ở nước ta.
Cũng theo thống kê của Bộ GD& ĐT, số lượng giảng viên và sinh viên của của các trường gia tăng theo từng năm, cụ thể:

Read More

Gạt lợi ích nhóm khi quyết chuyện điểm sàn

Tuần Việt Nam: Các nhà quản lý cũng như các trường ĐH, thay vì đưa ra những quan điểm theo mục tiêu "nhóm lợi ích", hãy đề xuất những phương cách nâng cao chất lượng GDĐH cho nước nhà. Điều này, vừa công bằng với người học, vừa không vi hiến với Hiến pháp và Luật GDĐH...

LTS: Ngày 22/3, nhà văn Nguyên Ngọc có bài trả lời phỏng vấn trên Tuần Việt Nam xung quanh vấn đề GDĐH. Mới đây, Tuần Việt Nam chúng tôi nhận được bài viết phản biện về quan niệm của ông- "Bằng tốt nghiệp THPT chính là điểm sàn vào ĐH". Để rộng đường dư luận, tôn trọng tính thông tin đa chiều, Tuần Việt Nam xin đăng tải bài viết dưới đây. Và rất mong nhận được nhiều ý kiến tham góp chủ đề này, và chủ đề đào tạo, khi mùa tuyển sinh ĐH, CĐ sắp bắt đầu.

Cuộc họp mới đây giữa Bộ Giáo dục và Đào tạo và Hiệp hội các trường đại học, cao đẳng ngoài công lập Việt Nam liên quan đến các vấn đề tuyển sinh và cơ chế chính sách cho các trường ngoài công lập phát triển. Bộ GD& ĐT đã ủng hộ các trường có phương án tuyển sinh riêng theo Luật GDĐH. Tuy nhiên, đến năm 2015 cách thức thi cơ bản vẫn giữ "ba chung" và "điểm sàn"[1].

Liên quan đến vấn đề này, nhà văn Nguyên Ngọc (hiện là Chủ tịch HĐQT Trường ĐH Phan Châu Trinh) đã có một bài viết trên báo GDVN với tiêu đề: "Bằng tốt nghiệp THPT chính là 'điểm sàn' vào ĐH"[2].

Đứng về giác độ GD hiện đại, quan điểm của nhà văn Nguyên Ngọc là hợp lý. Tuy nhiên, trong thực tiễn GDĐH của Việt Nam hiện nay, quan điểm này chưa phù hợp. Vì sao?

Read More